Summer Farming Tips in Gujarat
Learn how to protect your crops in Gujarat’s summer heat. Follow these 7 expert farming tips to conserve water, increase yield, and save costs.
ગરમીના મૌસમમાં ખેતી માટે શ્રેષ્ઠ ઉપાયો
ગુજરાતમાં ગરમીઓના દિવસો ખેતી માટે ખાસ ચિંતાનો વિષય બની રહે છે. તાપમાન વધતા પાકને યોગ્ય પાણી, છાંયડો અને સંરક્ષણ મળવું જરૂરી બને છે. જો ખેતમજૂર અને ખેડૂત યોગ્ય આયોજન કરે તો ગરમીમાં પણ સારું પાક ઉત્પાદન મેળવી શકે છે. આ લેખમાં આપણે જાણશું કે કેવી રીતે ખેડૂત મિત્રો ગરમીના મૌસમમાં ખેતીની યોગ્ય તૈયારી કરી શકે છે.
1. જમીન તૈયારી (Soil Preparation):
ગરમીના દિવસોમાં જમીનની ભેજ જાળવી રાખવી સૌથી મોટો પડકાર છે. જેના માટે નીચેના પગલાં લેવા જોઈએ:
જમીનમાં ઓર્ગેનિક ખાતર (જેમ કે Gobar compost, Vermicompost) ઉમેરવું.
મલ્ચિંગ (Mulching) દ્વારા જમીનના ઉપરભાગને ઢાંકી દેવું જેથી ભેજ જળવાઈ રહે.
જમીનના પીએચ લેવલનું ચકાસણું કરવું અને તે મુજબ સુધારો કરવો.
2. પાણી વ્યવસ્થાપન (Water Management):
ટપક સિંચાઈ (Drip Irrigation): ટપક પદ્ધતિથી પાકને ધીમે ધીમે અને યોગ્ય માત્રામાં પાણી મળે છે, પાણીનો વેડફાટ અટકે છે.
મળિયા તૈયાર કરો: નાની નદીઓ/તળાવોથી પાણી ભેગું કરી પાણીની ઉપલબ્ધતા વધારવી.
પલાવણી સવારે વહેલી કે સાંજે કરવી: આ સમયે વાપરેલું પાણી વધુ સમય સુધી ભૂમિમાં રહે છે.
3. સર્જક પાક પસંદગી (Heat-Resistant Crops):
ગુજરાતની ગરમીમાં નીચેના પાકો સફળતાપૂર્વક ઉગાડી શકાય છે:
ફળદાર પાક: કેરી, જાંબુ, લીમડો, પપૈયા
ભાજીપાલા: કાકડી, તુરીયા, ટિંડો, કારેલા
અનાજ અને દાળ: મકાઈ, ગુવાર, તુવેર, મગ
4. છાંયડો વ્યવસ્થિત કરવો (Shade Management):
નવું વાવેતર કરતા સમયે શેડનેટ અથવા કાપડ વડે છાંયડો આપવો.
ખેતરમાં વૃક્ષો વાવવા કે જેમના તળે ભાજીપાલા ઉગાડી શકાય.
જો પ્લાસ્ટિક શેડ નેટ ઉપલબ્ધ હોય, તો તે લાગુ કરવું ખૂબ ઉપયોગી સાબિત થાય છે.
5. રોગ અને જીવાતથી બચાવ (Pest & Disease Control):
ગરમીમાં જીવાતની પ્રવૃત્તિ વધુ હોય છે, ખાસ કરીને સફેદ માખી, મોલો અને તડતડિયા.
જીવાતનો ઉકેલ માટે ઓર્ગેનિક દવાઓ (Neem oil spray, Garlic-Chilli extract) ઉપયોગમાં લો.
પાકની નિયમિત તપાસ કરો અને પહેલે જ સ્ટેજે રોગનો નાશ કરો.
6. ખાતર વ્યવસ્થાપન (Fertilizer Tips):
ઓર્ગેનિક ખાતરનો ઉપયોગ વધારે કરો, ખાસ કરીને કૃમિખાતર.
લીલી ખાદ તૈયાર કરો અને તેને પણ પિયત સાથે મળાવવો.
સમયાંતરે સૂક્ષ્મ પોષક તત્વો (Zinc, Boron, Iron) આપશો તો પાક વધુ મજબૂત બનશે.
7. ખેડૂત સહાય યોજનાઓનો લાભ લો:
ગુજરાત સરકાર અને કેન્દ્ર સરકાર તરફથી વિવિધ સહાય યોજનાઓ ઉપલબ્ધ છે જેમ કે:
પાક વીમા યોજના
પિયત સહાય યોજના
iKhedut પોર્ટલ દ્વારા આપ સહાય માટે ઓનલાઇન અરજી કરી શકો છો.
👉 વધુ માહિતી માટે મુલાકાત લો: https://ikhedut.gujarat.gov.in
8. સ્થાનિક આબોહવાની માહિતી સાથે ખેતી કરો:
આવનારા 7 દિવસના તાપમાન અને વરસાદની માહિતી માટે મોબાઇલ એપ્લિકેશન (IMD, Kisan Suvidha) નો ઉપયોગ કરો.
આવી માહિતી આધારે વાવેતર અને સિંચાઈના સમય નક્કી કરો.
Conclusion:
ગરમીમાં ખેતી કરવી જરાક જટિલ જરૂર છે પણ યોગ્ય આયોજન, તકનીકી ઉપયોગ અને સહાય યોજનાઓનો લાભ લઈને ખેડૂત મિત્રો સફળતાપૂર્વક ખેતી કરી શકે છે. ભવિષ્યમાં આ કલIMATE Condition ને ધ્યાનમાં રાખી વધુ ખેતી માટે નવી પદ્ધતિ અપનાવવી ખૂબ જરૂરી છે.
📌 Bonus Tip:
તમે તમારી જમીન કે પાક સંબંધિત પ્રશ્નો અમારું “Agri Blog” વિભાગમાં પણ ટિપ્પણીઓમાં પુછો છો. અમે તમારા પ્રશ્નોના જવાબ આપશું.
🔗 તમારી ખેતીનાClassifieds મુકો Krushibazaar પર:
https://krushibazaar.com
🧑🌾 તમારા ખેતી જ્ઞાનને વધુ મજબૂત બનાવો – આ ખાસ લેખ વાંચો અને જાણો ઓનલાઇન અરજીની સરળ રીત!
