ગુજરાત ખેડુતો માટે તાજા કૃષિ સમાચાર
હાલના વિવિધ કૃષિ સમાચાર ગુજરાતના ખેડૂતો માટે મહત્વપૂર્ણ છે. છેલ્લા અઠવાડિયામાં રાજ્ય સરકારે કૃષિજગતમાં ભૂલકાઇ ચૂક્યા ખેડૂતોને રાહત દ્રારા અને નવી પહેલઓ શરૂ કરી છે. એના તેઢે, હવે આગામી રબીઋતુની તૈયારીઓ પણ શરુ થઇ ગઈ છે. નીચે કેટલાક પસંદ કરેલા મુદ્દાઓમાં ગુજરાત અને સમગ્ર રાજ્યના ખેડૂતોને અસર કરતી તાજી ઘટનાઓ રજૂ કરી છે:
ભારે વરસાદ પછી સહાય પેકેજ
ગુજરાતમાં અતિવૃષ્ટિ બાદ કૃષિ સમાચાર મુજબ ગુજરાતમાં ગયા ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બરમાં પડેલા ભારે વરસાદના કારણે અનેક ખેડૂતોની પાક ખેતીને નુકસાન થયું. પાકની ખેતરમાં પાણી ઉભું રહેવાની સ્થિતિમાં ૫ જિલ્લાઓ– જૂનાગઢ, પંચમહાલ, કચ્છ, પાટણ અને બનાસકાંઠા (વાવ-થરાદ) અસરગ્રસ્ત છે. રાજ્ય સરકારે કૃષિક્ષેત્રે ખેડૂત સહાય માટે કુલ ₹૯૪૭ કરોડનો રાહત પેકેજ જાહેર કર્યો છે. આમાં ₹૫૬૩ કરોડ રાજ્ય આપત્તિ પ્રતિક્રિયા ફંડ (SDRF)માંથી અને ₹૩૮૪ કરોડ રાજ્યના નાણાકિય ખરચેથી લેવામાં આવ્યા છે. પાણીના ઊભા પડેલ વિસ્તાર (થરાદ-વાવ અને પાટણ)ને લાંબા ગાળે માટમાં ફેરવણી માટે દિલ્હી વૈજ્ઞાનિકો પાસેથી માર્ગદર્શન મેળવીને ખાસ ₹૨,૫૦૦ કરોડના ઢાંચા વિકાસ યોજનાનું આયોજન પણ કરવામાં આવ્યું છે. ૧૮ તાલુકામાં ૮૦૦ જેટલા ગામડાઓમાં નુકસાનની સર્વેક્ષણ પૂર્ણ થયું છે.
‘કૃષિ વિકાસ દિવસ’ – રવિ કૃષિ મહોત્સવ-૨૦૨૫- કૃષિ સમાચાર
ગુજરાત સરકારે ૧૪ ઓક્ટોબરને કૃષિ વિકાસ દિવસ જાહેર કરીને રાજ્યભરમાં “રવિ કૃષિ મહોત્સવ-૨૦૨૫”નું ભવ્ય આયોજન કર્યું છે. ખેડૂતો સુધી યોજનાઓની લાભમાળાની માર્ગદર્શન માટે વિવિધ જિલ્લા-તાલુકા સ્તરે કાર્યક્રમો યોજાશે. મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ અને કૃષિ મંત્રી રાઘવજી પટેલ દ્વારા પંચમહાલના છબનપુર ગામથી રાજ્યવ્યાપી શુભારંભ કરવામાં આવ્યો. ખેડૂતમિત્રોને રાજ્યની સહાય યોજનાઓનો લાભ પહોંચાડવા આ બે દિવસમાં લગભગ ૩ લાખ જેટલા ખેડૂતો ભાગ લેશે.
આ મહોત્સવે ખેડૂતોને હાલની કૃષિ પદ્ધતિઓ, ટેક્નોલોજી અને સહાય યોજનાઓ વિશે માહિતગાર કરવા ઘણા સ્ટોલ ઉભા કરવામાં આવ્યા છે. કૃષિ વિભાગની વિવિધ યોજનાઓ હેઠળ ૫ લાખથી વધુ ખેડૂત લાભાર્થીઓને રૂ.૫૦૦ કરોડની સહાયની મંજૂરી પત્રો/ચેકનો વિતરણ કાર્યક્રમો યોજાશે. રાજ્યભરના ૨,૮૦૦ જેટલા પ્રદર્શન સ્ટોલ પર ખેતી માટેની નવનવી પ્રણાલીઓ (ડ્રોન ઉછલાવવું, જમીન તપાસ, નવા ખાતર-બિયારણ, મશીનરી) રજૂ કરવામાં આવશે. પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિ માટે e-KYC અને રજીસ્ટ્રેશનના સ્ટોલ તેમજ ખેતીયંત્રો, એગ્રો-પ્રોસેસિંગ મશીનો વગેરે પણ પ્રદર્શિત થશે. ખેડૂતોએ આ તહેવારમાં ડૉ. યુગેશ પવાર તથા અન્ય નિષ્ણાતોના માર્ગદર્શન હેઠળ અદ્યતન ખેતીકૌશલ શીખવાની તક મળશે.
મહોત્સવ દરમ્યાન પ્રગતિશીલ ખેડૂતો અને પશુપાલકોનું વિશેષ સન્માન કરવામાં આવે છે. સાથે જ પશુઓ માટે મુક્ત આરોગ્ય કેમ્પ પણ યોજવામાં આવ્યો છે. આ પહેલ ખેડુતોને આધુનિક કૃષિ તરફ દોરી ખેડૂતોની ઉપજક્ષમતામાં વૃદ્ધિ લાવશે તેવી આશા રાખવામાં આવે છે. ખેડૂતો હમેશા કૃષિ સમાચાર અને ખેતી ક્ષેત્રેના નવા સંશોધનોથી ખેડૂતો અવગત રહે તે માટે પણ કૃષિ મહોતશવનું દર વર્ષે ગુજરાત સરકાર દ્વારા આયોજન કરવામાં આવે છે.
કેન્દ્રની યોજનાઓ: PM Kisan અને MSP અપડેટ
કેન્દ્ર સરકારની પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિ (PM Kisan) યોજનાના અંતર્ગત ખેડૂતોને દર વર્ષે રૂ.6,000ની સીધી સહાય મળતી રહે છે. હાલ કૃષિ સમાચાર મળી રહ્યા છે કે 21મો હપ્તો (₹2,000) એ વિસ્તારમાં હોવાની સાથે તેને દિવાળી પહેલા ખેડૂતોના બેંક ખાતામાં જમા કરાવવા સરકાર તૈયારીમાં છે. હાલમાં 20મો હપ્તો 2 ઓગસ્ટ 2025એ જમા કરાયો હતો, જેમાં 97 મિલિયન ખેડૂતોને કુલ ₹20,500 કરોડની સીધી સહાય આપવામાં આવી હતી. કૃષિ ખાતા સાથે આધારકાર્ડ લિંક અને e-KYC પૂર્ણ કરેલ ખેડૂતોએ સમયસર આ મદદ મળે તે માટે સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે.
કેન્દ્ર સરકારે 2025–26ની MSP (વિનિમય સમર્થન કિંમત) પણ જાહેર કરી છે. તેમાં, મેથીફૂળી (groundnut) માટે MSP ₹7,263 પ્રતિ ક્વિન્ટલ અને કપાસ (શંકર 6 મધ્યમ ગુણવત્તાવાળો) માટે ₹7,710 પ્રતિ ક્વિન્ટલ (લાંબી બીજવાળી કપાસને ₹8,110) રાખવામાં આવ્યા છે. MSPમાં વધારે વૃદ્ધિના કારણે ખેડૂતોએ આગામી ખરીફ પાક માટે વધુ ન્યાયસંગત ભાવની અપેક્ષા કરી શકે છે.
બજાર ભાવ અને પાકની હાલત
રાજ્યમાં તાજેતરમાં Groundnut (અંબાડા) માટે આશરે ₹3,125 પ્રતિ ક્વિન્ટલ (₹31.25/કિલો) ભાવ જોવા મળ્યો છે. Cotton (કપાસ – Shankar 6) માટે ઓક્ટોબર દરમિયાન ₹7,075–7,225 પ્રતિ ક્વિન્ટલનો ભાવ રહ્યો છે. MSP ની વધારો અને ખેડૂતોની આવકમાં વૃદ્ધિ વચ્ચે સીધો સંબંધ રહે છે. Krushi Bazaar વેબસાઇટમાં રોજિંદા તાજા બજાર ભાવ તેમજ બજાર ભાવ અંગે તેમજ બજારમાં શું ચાલી રહ્યું છે તેના વિષે “કૃષિ સમાચાર” વિભાગ તપાસતા રહો.
હવામાન અપડેટ
હવામાન વિભાગ મુજબ દક્ષિણ ગુજરાત (ડાંગ, તાપી, નવસારી, વલસાડ) સહિત કેટલાક વિસ્તારોમાં ઓક્ટોબરના અંત સુધી માવઠાની શક્યતા છે. 25 ઓક્ટોબર પછી ઠંડું અને સુકું હવામાન શક્ય છે, જે રવિ પાક માટે અનુકૂળ માનવામાં આવે છે.
ગુજરાતે હાલમાં લગભગ 90% સરેરાશ વરસાદ મેળવ્યો છે (792.93 મિમી). દક્ષિણ અને મધ્ય ગુજરાતમાં વધુ વરસાદ મળ્યો છે જ્યારે કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્રમાં થોડી ઘટોતરી રહી છે.
કૃષિ ટેક્નોલોજી: હળદરના પાકમાં નવા પ્રયાસ
દાંતીવાડાની કૃષિ યુનિવર્સિટીના કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્રના ડૉ. યોગેશ પવારની ટીમ દ્વારા હળદરના પાક માટે નવી ટેકનિક રજૂ કરવામાં આવી છે. નવા રોપાવાળી પદ્ધતિથી હળદર માત્ર 4.5 મહિનામાં તૈયાર થાય છે (મૂળ 6 મહિનાની બદલે).
લાભો:
- સમયની બચત
- ઓછી ખર્ચવાળી વાવણી
- રોગ-કીટકમાં ઘટાડો
- ઓછું પાણી વપરાશ
- વધુ ગુણવત્તાવાળો પાક અને ભાવ
આ નવી ટેક્નોલોજીથી ખેડૂતોને વધુ ઉપજ અને નફાકારક ખેતી માટે સારો વિકલ્પ મળે છે. Krushi Bazaar પોર્ટલ પણ એક આધુનિક ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ખેડૂતોને પોતાની ખેત પેદાસને સીધા ઉપભોક્તા સુધી કોઈ પણ વચેટિયા અને દલાલી વિના વેચવા માટે એક કડી રૂપ કામ કરે છે તેમજ વધુમાં ખેત ઓજાર, પાલતુ પશુની લે વેચ માટે મફતમાં પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે.
સારાંશ:
આ બધાં કૃષિ સમાચાર તાજેતરના છે અને ખેડૂતો માટે મહત્ત્વ ધરાવે છે. સરકારની યોજનાઓ, બજાર ભાવ અને હવામાનના આધારે ખેડૂતમિત્રોએ આગલા પાક માટે યોગ્ય આયોજન કરવું જોઈએ. ટેક્નોલોજી અપનાવવાથી ખેતી વધુ ટકાઉ અને આવકવધારક બની શકે છે.
